W artykule:
Podczas uroczystej gali w Londynie ogłoszono zwycięzców 18. edycji konkursu Sony World Photography Awards 2025. Tytuł Fotografa Roku zdobył brytyjski artysta Zed Nelson za poruszający cykl „The Anthropocene Illusion”, w którym ukazał dysonans między ludzką potrzebą kontaktu z naturą a rzeczywistością zdominowaną przez sztuczne środowiska. Nelson otrzymał nagrodę pieniężną w wysokości 25 000 dolarów oraz cyfrowy sprzęt fotograficzny firmy Sony.
Fotografia Roku – The Anthropocene Illusion
„The Anthropocene Illusion” to projekt realizowany przez sześć lat na czterech kontynentach, który bada głęboki rozłam relacji między ludźmi a światem przyrody. Nelson skupił się na przedstawieniu sztucznych przestrzeni, które mają imitować naturalne środowiska – od parków safari i rezerwatów przyrody, po ogrody zoologiczne i zielone miasta. Autor dokumentuje w ten sposób dysonans między ludzkim pragnieniem kontaktu z naturą a niszczeniem jej przez człowieka.
Cykl zdjęć przedstawia paradoksy nowoczesności: z jednej strony, coraz bardziej rozwinięte technologie pozwalają tworzyć realistyczne imitacje natury, z drugiej jednak strony przyczyniają się do jej dewastacji. W swoich pracach Nelson koncentruje się na takich miejscach jak rezerwaty dzikiej przyrody w Afryce, gdzie zwierzęta żyją w kontrolowanych warunkach, oraz ogrody zoologiczne w Azji, które starają się odtworzyć ekosystemy z całego świata.
Jego kadry ukazują także miejskie tereny zielone – często jedyne „naturalne” przestrzenie w zabetonowanych metropoliach. W „The Anthropocene Illusion” autor nie tylko rejestruje rzeczywistość, ale także stawia pytania o przyszłość relacji człowieka z naturą, prowokując do refleksji nad sposobem, w jaki ludzie starają się „kontrolować” przyrodę, jednocześnie ją niszcząc.
Historia i znaczenie Sony World Photography Awards
Konkurs Sony World Photography Awards jest jednym z największych i najbardziej prestiżowych wydarzeń fotograficznych na świecie. Organizowany od 2007 roku przez World Photography Organisation, co roku przyciąga zarówno profesjonalistów, jak i amatorów z ponad 200 krajów. Celem konkursu jest promowanie współczesnej fotografii oraz odkrywanie nowych talentów.
W ramach konkursu przyznawane są nagrody w czterech głównych sekcjach: Profesjonalna, Otwarte, Studencka i Młodzieżowa. Każda z nich ma swoje unikalne kryteria oceny, które pozwalają wyłonić najlepsze prace zarówno pod względem technicznym, jak i artystycznym.
W tegorocznym konkursie otwartym, który przyciągnął ponad 419 000 zgłoszeń z ponad 200 krajów i terytoriów, wyróżniono również wielu utalentowanych fotografów.
Nagroda za wybitny wkład w fotografię
W tegorocznej edycji Sony World Photography Awards 2025, prestiżową nagrodę za wybitny wkład w fotografię otrzymała Susan Meiselas – ikona światowej fotografii dokumentalnej oraz wieloletnia członkini agencji Magnum Photos. Jej twórczość od dekad kształtuje podejście do fotoreportażu, łącząc głęboko humanistyczną perspektywę z odwagą eksplorowania konfliktów, przemian społecznych i tematów marginalizowanych.
Meiselas zyskała międzynarodową sławę dzięki zdjęciom dokumentującym rewolucję w Nikaragui w latach 70., które do dziś stanowią jeden z najważniejszych wizualnych zapisów konfliktu zbrojnego w Ameryce Łacińskiej. Jej prace często koncentrują się na historiach opowiadanych z perspektywy uczestników wydarzeń, nie zaś z dystansu typowego dla wielu relacji dziennikarskich.
Wśród jej najbardziej rozpoznawalnych projektów są również serie poświęcone kobietom w amerykańskich klubach erotycznych („Carnival Strippers”), a także długoterminowy projekt „Kurdistan”, który dokumentował losy ludności kurdyjskiej w różnych krajach Bliskiego Wschodu. Meiselas znana jest z tego, że wraca do miejsc swoich wcześniejszych reportaży, by śledzić długofalowe skutki opisywanych wydarzeń.
Przyznanie tej nagrody przez World Photography Organisation podczas Sony World Photography Awards 2025 jest uhonorowaniem nie tylko jej dorobku artystycznego, ale także ogromnego wpływu, jaki wywarła na kolejne pokolenia fotografów dokumentalnych. Jej prace są prezentowane w największych galeriach i muzeach na świecie, a ona sama aktywnie wspiera edukację fotograficzną i inicjatywy społeczne związane z etyką w fotografii.
Najlepsi fotografowie w kategoriach profesjonalnych
W konkursie Sony World Photography Awards 2025 nagrody przyznano również w kilkunastu kategoriach profesjonalnych. Oto najważniejsze z nich:
- Architektura i Design – Ulana Switucha (Kanada) za projekt „The Tokyo Toilet Project”.
- Kreatywność – Rhiannon Adam (Wielka Brytania) za cykl „Rhi-Entry”.
- Projekty Dokumentalne – Toby Binder (Niemcy) za projekt „Divided Youth of Belfast”.
- Środowisko Naturalne – Nicolás Garrido Huguet (Peru) za cykl „Alquimia Textil”.
- Krajobraz – Seido Kino (Japonia) za „The Strata of Time”.
- Perspektywy – Laura Pannack (Wielka Brytania) za „The Journey Home from School”.
- Portret – Gui Christ (Brazylia) za cykl „M’kumba”.
- Sport – Chantal Pinzi (Włochy) za cykl „Shred the Patriarchy”.
- Martwa Natura – Peter Franck (Niemcy) za „Still Waiting”.
- Dzika Przyroda i Natura – Zed Nelson (Wielka Brytania) za „The Anthropocene Illusion”.
Ciekawostki o konkursie Sony World Photography Awards
- Pierwsza edycja konkursu odbyła się w 2007 roku, a od tamtej pory liczba zgłoszeń wzrosła kilkukrotnie, osiągając w ostatnich latach poziom ponad 300 tysięcy zdjęć rocznie. W 2024 roku zgłoszono rekordowe 350 tysięcy prac, co czyni go jednym z największych konkursów fotograficznych na świecie.
- Konkurs jest całkowicie darmowy, co umożliwia start zarówno amatorom, jak i profesjonalistom bez względu na ich możliwości finansowe. Organizatorzy co roku zachęcają młodych artystów do udziału, podkreślając, że Sony World Photography Awards to platforma umożliwiająca start w międzynarodowej karierze fotograficznej.
- W każdej edycji jury wybiera także laureatów nagrody za wybitny wkład w fotografię. Wśród dotychczasowych laureatów znaleźli się m.in. William Eggleston, Mary Ellen Mark, Martin Parr, Graciela Iturbide, Edward Burtynsky oraz Sebastião Salgado. W 2025 roku to wyróżnienie przypadło dokumentalistce Susan Meiselas, znanej ze swoich reportaży dokumentujących konflikty zbrojne i kwestie praw człowieka.
- Wystawa pokonkursowa w Somerset House w Londynie jest otwarta dla publiczności i co roku przyciąga tysiące miłośników fotografii. To nie tylko okazja do zobaczenia najlepszych zdjęć, ale także szansa na spotkanie się z uznanymi artystami i wymianę doświadczeń.
- Sony World Photography Awards posiada także specjalne programy wsparcia dla młodych fotografów, w tym warsztaty, mentoring oraz możliwość publikacji swoich prac w magazynach branżowych na całym świecie.
Laureaci konkursów otwartego, młodzieżowego i studenckiego
W kategorii otwartej Fotografem Roku został Olivier Unia (Francja) za zdjęcie „Tbourida La Chute”. Jego praca ukazuje emocjonujący moment z marokańskiej parady jeździeckiej – pełnej dynamiki i energii, oddającej ducha tradycyjnych zawodów. W tej kategorii doceniane są pojedyncze kadry, które potrafią opowiedzieć pełną historię w jednym ujęciu, a Unia doskonale uchwycił napięcie i dramaturgię tej chwili.
W konkursie młodzieżowym triumfował Daniel Dian-Ji Wu (Tajwan), którego fotografia przedstawia deskorolkarza wykonującego trik na tle zachodzącego słońca w Venice Beach, Los Angeles. Młody fotograf, mający zaledwie 16 lat, zachwycił jurorów doskonałym wyczuciem chwili i perfekcyjnym kadrowaniem, które oddaje zarówno energię, jak i spokój tego momentu.
W kategorii studenckiej najlepszą fotografką okazała się Micaela Valdivia Medina (Peru) z projektem „The Last Day We Saw the Mountains and the Sea”. Jej praca skupia się na dokumentacji życia kobiet w chilijskich więzieniach, przedstawiając więzi międzyludzkie oraz trudne realia życia za kratami. Projekt ten nie tylko porusza ważne kwestie społeczne, ale także zachwyca intymnością i głęboką wrażliwością autorki. Valdivia Medina zdobyła uznanie za odwagę w podejmowaniu trudnych tematów i za wyjątkową narrację wizualną.
Wystawa prac w Somerset House
Wystawę zwycięskich prac prestiżowego konkursu fotograficznego Sony World Photography Awards 2025 można podziwiać w londyńskim Somerset House od 17 kwietnia do 5 maja 2025 roku. Na ekspozycji znalazło się ponad 300 odbitek oraz setki zdjęć w formie cyfrowej, a także specjalna prezentacja prac dokumentalistki Susan Meiselas, laureatki nagrody za wybitny wkład w fotografię. To jednak nie koniec! Po tym terminie wystawa wyruszy w fascynującą podróż po Wielkiej Brytanii i Europie.
Informacje o Sony World Photography Awards 2025 i wystawa online
Więcej informacji na temat zwycięzców oraz wystawy można znaleźć na oficjalnej stronie organizatora – worldphoto.org.
Jakiego sprzętu używają laureaci Sony World Photography Awards 2025?
Podczas realizacji projektu „The Anthropocene Illusion” Zed Nelson korzystał z klasycznego, analogowego aparatu średnioformatowego Mamiya RZ67. To wybór nietypowy w dobie wszechobecnej fotografii cyfrowej, ale niezwykle trafny pod kątem jakości i szczegółowości obrazów. Mamiya RZ67 pozwala na uzyskanie wyjątkowo bogatej tonacji i dużej rozdzielczości, co w przypadku zdjęć dokumentujących naturę i sztuczne środowiska było kluczowe. Nelson, pracując na czarno-białych filmach średnioformatowych, uzyskał obrazy pełne głębi i detali, które idealnie odzwierciedlają klimat projektu.
W przypadku innych laureatów konkursu, informacje na temat wykorzystywanego sprzętu nie zostały oficjalnie ujawnione. Tradycyjnie jednak, wszyscy zwycięzcy otrzymują nagrody w postaci nowoczesnego sprzętu fotograficznego firmy Sony. Popularnymi modelami, z których korzystają fotografowie w konkursie, są aparaty z serii Sony Alpha, takie jak Sony A7R IV czy Sony A1, znane z wyjątkowej jakości obrazu, szybkiego autofocusa i niezawodności w trudnych warunkach. Konkurs Sony World Photography Awards od lat jest także platformą promocji technologii Sony, wspierając zarówno doświadczonych fotografów, jak i tych rozpoczynających swoją przygodę z fotografią zawodową.
Zdjęcia: materiały prasowe
